W ostatnich latach wietnamskie kino zaczyna zyskiwać na znaczeniu na międzynarodowej arenie filmowej. Po znakomitym przyjęciu W żółtym kokonie (2023) Pham Thien Ana, również film Viet i Nam wzbudza zainteresowanie, zdobywając serca widzów na festiwalu w Cannes. Jego projekcja w sekcji Un Certain Regard przyciągnęła uwagę na tegorocznej edycji mBank Nowe Horyzonty we Wrocławiu.
Debiut i Inspiracje Młodego Reżysera
Ciekawostką jest, że dla Truong Minh Quy’a to jego debiut fabularny! Ten utalentowany twórca ma już za sobą kilka krótkich metraży oraz dokument The Tree House (2019). Co więcej, porzucił studia filmowe, by oddać się niezależnej produkcji – od 2008 roku buduje swoją pozycję w środowisku, zbierając doświadczenie na festiwalach zarówno azjatyckich, jak i europejskich. To właśnie dzięki tym kontaktom udało mu się sfinansować Viet i Nam, korzystając z funduszy z aż ośmiu krajów! Wow!
Fabuła Pełna Emocji i Wyzwań
Viet i Nam to opowieść o homoseksualnej parze górników w małym, przepełnionym smutkiem miasteczku przy morzu. Obaj mężczyźni stają w obliczu brutaleny rzeczywistości – ubóstwa i braku przyszłości, co prowadzi do nielegalnej emigracji. Taką decyzję podejmuje dwudziestosześcioletni Nam, jednak przed wyjazdem nawiedza go duch ojca, zaginionego podczas Wojny Amerykańskiej. Cóż za emocjonalna podróż! Film jest podzielony na dwie części, a jego tytuł wyświetla się dopiero w połowie – to styl, który przypomniał mi o twórczości Apichatponga Weerasethakula.
Estetyka Slow Cinema i Głębokie Tematy
Zarówno forma, jak i treść odzwierciedlają jakże popularny styl slow cinema, któremu sprzyja festiwalowa publiczność. Ujęcia są długie i statyczne, a tempo niechojnym oddechem eksploruje intymność relacji między bohaterami. No, a Minh Quy nie jest ekstremalny w swoich formalnych wyborach – oniryczne sceny splatają się z rzeczywistością, ukazując pragnienia i lęki postaci. Jak mówi sam reżyser, film jest „szczery i bezpośredni”. Może dlatego publiczna zgromadzenie tak silnie reaguje na ten głos!
Kopalnia jako Miejsce Pamięci i Intymności
Wielkim atutem są sekwencje krajobrazowe, wpleciona w nie jest też symbolika kopalni, która nie tylko stanowi tło, ale i miejscem bliskości dla kochanków. Kamera z gracją ukazuje jej mroczną estetykę, grając na odbiciach światła w nierównych ścianach podziemnych tuneli. To naprawdę genialne – wydobywa się nie tylko romantyzm, ale i refleksję dotyczącą przynależności oraz erozji domu, co stało się dla Minh Quy inspiracją, by zadać mniej oczywiste pytania.
Poszukiwanie Zaginionych i Tematy Queerowe
Poszukiwanie ojca Nam odzwierciedla zmagania wielu Wietnamczyków urodzonych w latach siedemdziesiątych. Ujęcie tego wątku queerowego sprawia, że historia wydaje się nie tylko uniwersalna, ale i szalenie interesująca w kontekście komercyjnych reprezentacji gejowskiego kina w Azji Południowo-Wschodniej. Co gorsza, w dzisiejszych czasach, domy również się rozpadają przez masową emigrację – temat bliski sercu głównego bohatera i epizodycznych postaci, których losy splatają się w kalejdoskopie życia.
Przesłanie i Pozytywna Nostalgia
Mimo że film podejmuje ciężkie wątki, nie zanurza się w beznadziei. Mamy tu chwilę wytchnienia w postaci humorystycznych sytuacji, które dodają lekkości relacjom postaci. Nostalgia splata się z teraźniejszością – Viet i Nam jest nie tylko analizą trudnych tematów, ale i oryginalnym dziełem, które z powodzeniem reprezentuje wietnamską kinematografię.
